TRƯỜNG MẦM NON HOÀNG DIỆU TĂNG CƯỜNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN,
TẬP TRUNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
Thực hiện kế hoạch, nhiệm vụ năm học 2024-2025, trường MN Hoàng Diệu đã tổ chức chuyên đề “ Dạy phát âm chuẩn phụ âm L/N cho trẻ mầm non”. Thông qua chuyên đề bồi dưỡng kỹ năng tổ chức hoạt động giáo dục trẻ nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho GV cũng như phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ ở trường.
Chuyên đề tiếp tục được triển khai và nhân rộng ở các khối, lớp. Khi đến trường các bé sẽ được trải nghiệm và tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa, bổ ích hơn nữa.
BÁO CÁO LÝ THUYẾT CHUYÊN ĐỀ " LUYỆN PHÁT ÂM CHUẨN PHỤ ÂM L, N CHO TRẺ MẦM NON"
Tổ Mẫu giáo 5 tuổi - Năm học: 2024 - 2025
- Căn cứ Kế hoạch nhiệm vụ năm học 2024 - 2025 của trường Mầm non Hoàng Diệu;
- Căn cứ điều kiện thực tế tổ mẫu giáo 5 tuổi xây dựng kế hoạch tổ chức Chuyên đề phát triển ngôn ngữ luyện phát âm chuẩn phụ âm l, n cho trẻ cụ thể như sau:
I. Mục đích
1. Kiến thức
- Giáo viên nắm được mục tiêu, nội dung, kết quả mong đợi của trẻ.
- Giúp giáo viên nắm được đặc điểm phát âm chữ cái “n” và “l” của trẻ mẫu giáo 5 tuổi. Cũng như nguyên nhân và biện pháp khắc phục lỗi phát âm sai “n” và “l” cho trẻ.
- Giúp giáo viên nắm chắc kiến thức, phương pháp của HĐ Làm quen chữ cái.
- Giúp giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong việc rèn luyện phát âm chuẩn phụ âm l, n cho trẻ thông qua hoạt động làm quen chữ cái. Nâng cao hiệu quả của hoạt động làm quen chữ cái.
- Đưa những phương pháp dạy học tiên tiến vào tiết học. Giúp cho giáo viên dễ xây dựng nội dung tiết học.
2. Kỹ năng
- Rèn và nâng cao kỹ năng tổ chức các hoạt động luyện phát âm chuẩn phụ âm l, n cho trẻ thông qua HĐ làm quen chữ cái cho giáo viên. Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin vào trong bài dạy.
3.Thái độ
- Giáo viên tích cực tham gia vào hoạt động chuyên đề.
- Giáo viên có sự sáng tạo, linh hoạt hơn khi tổ chức hoạt động.
- Tích cực làm ĐDĐC phục vụ chuyên đề LQCC.
II. Nội dung
1. Tìm hiểu về đặc điểm phát âm chữ cái “n” và “l” cho trẻ 5 tuổi trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ em
Căn cứ vào kết quả khảo sát trên trẻ, tôi nhận thấy trẻ ở độ tuổi 5 tuổi đặc điểm phát âm chữ cái “l, n” như sau:
1. 1. Lỗi thường gặp khi phát âm:
- Lỗi phát âm thay thế “l” thành “n” hoặc ngược lại lỗi phát âm thay thế “n” thành “l”.
- Nói ngọng cả 2 âm “l” và “n”
- Phát âm không rõ ràng hoặc nuốt âm.
1.2 Nguyên nhân gây nhầm lẫn phát âm "n" và "l" ở trẻ.
- Phát triển ngôn ngữ chưa hoàn thiện: Trẻ 5 tuổi vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện khả năng phân biệt và sử dụng đúng các âm vị.
+ Trẻ chưa phát triển đầy đủ khả năng điều khiển cơ miệng, lưỡi và hơi thở để phát âm rõ ràng.
+ Trẻ chưa nhận diện rõ vị trí đặt lưỡi phát âm.
+ Phụ âm "l" yêu cầu đặt đầu lưỡi chạm nhẹ vào mặt sau của răng cửa trên, trong khi "n" yêu cầu đặt lưỡi lên nướu và tạo ra âm mũi. Trẻ dễ nhầm lẫn do chưa kiểm soát được vị trí của lưỡi.
- Thói quen nghe và nói: Nếu trẻ nghe người lớn hoặc môi trường xung quanh phát âm sai thì trẻ dễ bắt chước.
- Đặc điểm vùng miền: Ở một số địa phương ví dụ như ở Hải Dương chúng ta, cách phát âm "n" và "l" không phân biệt rõ ràng.
1.3 Cách phát âm chuẩn.
* Âm "l":
- Cách phát âm chuẩn: Đối với chữ “l” thì khi phát âm đầu lưỡi đặt ở chân răng hàm trên và miệng mở ra lấy hơi. Sau đó người đọc uốn đầu lưỡi cong lên rồi bật mạnh. Tiếp theo sẽ từ từ hạ lưỡi xuống đến khi hơi luồn từ họng qua mép lưỡi để tạo thành âm.
* Âm “n”
- Cách phát âm chuẩn: Đặt đầu lưỡi chân răng hàm trên vòm cứng sao cho miệng hơi mở khi nói. Tiếp theo lưỡi cứng lại và bật nhẹ đầu lưỡi xuống. Khi bạn thực hiện thao tác này thì luồng hơi từ họng sẽ đi qua 2 lỗ mũi tạo thành âm.
1.4 Biện pháp hỗ trợ sửa lỗi phát âm.
- Giải thích hướng dẫn trẻ cách đặt lưỡi đúng và phát âm mẫu đúng
- Luyện tập phát âm chậm và rõ ràng: Cho trẻ tập phát âm từng từ chứa "n" và "l" như "nai", "nụ", "lá", "lê".
- Kết hợp trò chơi: Sử dụng các trò chơi như đọc thơ, kể chuyện để giúp trẻ phân biệt hai âm này.
- Sử dụng hình ảnh và gương soi: Giúp trẻ quan sát cách đặt lưỡi khi phát âm qua gương.
- Sử dụng hình ảnh minh họa. Sử dụng thẻ tranh hoặc hình ảnh các từ bắt đầu bằng “n” và “l” để minh họa cho trẻ
- Khuyến khích và kiên trì: Tạo môi trường tích cực để trẻ luyện tập mà không cảm thấy áp lực.
2. Các bước thực hiện hoạt động PTNN luyện phát âm chuẩn phụ âm l, n cho trẻ cho trẻ thông qua HĐ làm quen chữ cái.
2.1.Lựa chọn nội dung phù hợp.
- Lựa chọn nhóm chữ cái phù hợp với chủ đề để dạy trẻ luyện phát âm đưa vào thực hiện.
2.2.Xác định mục đích.
- Xác định mục đích về kiến thức, kỹ năng, thái độ cần thực hiện trong hoạt động LQCC đó.
2.3.Chuẩn bị mọi điều kiện về môi trường, cơ sở vật chất, đồ dùng... cho hoạt động.
- Chuẩn bị tốt mọi điều kiện về CSVC, đồ dùng cho hoạt động làm quen chữ cái...
- Tạo môi trường chữ cái cho trẻ.
2.4.Tổ chức lĩnh vực phát triển ngôn ngữ - HĐ làm quen chữ cái.
- Hoạt động 1: Ổn định tổ chức, gây hứng thú.
- Hoạt động 2: Nội dung trọng tâm.
- Hoạt động 3: Kết thúc.
3.Cấu trúc hoạt động LQCC Các hình thức tổ chức Thời gian
1. Làm quen chữ cái
* HĐ1: Giới thiệu bài
* HĐ2:Hoạt động trọng tâm:
- Làm quen chữ cái.
- Trò chơi luyện tập:
+ T/C1.
+T/C 2.
- Chú ý: Trong 2 trò chơi thì phải có 1 trò chơi động và 1 trò chơi tĩnh.
* HĐ3: Kết thúc.
- Khoảng 3- 5 phút
- Khoảng 25 – 28 phút
- Khoảng 1- 2 phút.
2. Đồ chữ cái
* HĐ1: Giới thiệu bài
* HĐ2:Hoạt động trọng tâm:- Đồ chữ cái
- Ôn lại chữ cái cần đồ.
- Đồ chữ cái.
- Nhận xét bài sau khi trẻ đồ.
* HĐ3: Kết thúc.
- Khoảng 3 - 5 phút
- Khoảng 25 – 28 phút
- Khoảng 1- 2 phút.
3. Trò chơi chữ cái
* HĐ1: Giới thiệu bài.
* HĐ2: Hoạt động trọng tâm.
- Ôn lại đặc điểm chữ cái.
- Tổ chức trò chơi. ( Chú ý T/C động xen kẽ TC tĩnh)
* HĐ3: Kết thúc
- Khoảng 3- 5 phút
- Khoảng 25 – 28 phút
- Khoảng 1- 2 phút.
3 .Phương pháp của hoạt động làm quen chữ cái
Tiết 1: Làm quen chữ cái
a.HĐ1: Giới thiệu bài
- Có thể dùng bài hát, trò chơi, anh hề...dẫn dắt giới thiệu vào bài. Tùy vào khả năng sáng tạo gây hứng thú của từng giáo viên.
b.HĐ2: Hoạt động trọng tâm
* Làm quen chữ cái.
- Giới thiệu chữ cái cần dạy cho trẻ. Có thể giới thiệu trực tiếp chữ cần dạy hoặc có thể cho trẻ quan sát tranh, có từ kèm theo. Hoặc có thể tổ chức cho trẻ chơi trò chơi, chương trình dẫn vào chữ cái cần học cụ thể.
- Cô phát âm mẫu. Chú ý giới thiệu đến trẻ cách phát âm của chữ cái đó, để trẻ phát âm được chính xác.
- Cho cả lớp phát âm, tổ, nhóm, cá nhân phát âm.
- Hỏi trẻ đặc điểm của chữ.
- Giới thiệu một số kiểu chữ: in hoa, in thường, viết thường...
- Có thể hỏi trẻ thêm trẻ đã được nhìn thấy chữ cái này ở đâu? Cho trẻ tìm.
- Với chữ cái làm quen thứ 2 cũng tương tự chữ cái đầu tiên. Chú ý giữa hai chữ cái cần có sự chuyển tiếp sao cho linh hoạt có thể là 1 bài hát hoặc một trò chơi nhẹ nhàng để trẻ được thay đổi tư thế.
* So sánh chữ cái: Tìm ra điểm giống và khác nhau của 2 chữ cái.
*Trò chơi:
- T/C 1: Nếu T/ C 1 là động thì T/C 2 phải là tĩnh và ngược lại
+ Cô giới thiệu luật chơi, cách chơi
+ Cô tổ chức cho trẻ chơi từ 2 - 3 lần.
- T/C 2: Nếu T/C 2 là tĩnh thì T/C 1 phải là động và ngược lại
c.HĐ 3:Kết thúc
- Cô nhận xét chung, có thể hát nhẹ nhàng..
Tiết 2: Đồ chữ cái
a.HĐ1:Giới thiệu bài
- Có thể dùng bài hát, trò chơi, anh hề....sao cho hấp dẫn và phù hợp để dẫn dắt giới thiệu vào bài.
b.HĐ2:Hoạt động trọng tâm
* Ôn chữ cái.
- Ôn lại chữ cái cần đồ. Có thể ôn lại bằng một T/C hoặc bài hát v.v...có nhắc tới chữ cái đó. Cho trẻ nhắc lại đặc điểm của chữ cái đó.
* Đồ chữ cái.
- Cô giới thiệu chữ cái cần đồ và tác dụng của mũi tên xuất hiện ở chữ cái đó.
- Cô đồ mẫu, cô đồ chữ cái đầu tiên không phân tích. Đồ chữ cái thứ 2 phân tích cụ thể.
Giới thiệu sẽ đồ lần lượt từng chữ 1, đồ hết dòng trên xuống dòng dưới lần lượt cho đến hết.
- Cho trẻ đồ: Cho trẻ nhắc lại cách ngồi học, cầm bút. Cho trẻ đồ trên không. Sau đó cho trẻ đồ vào vở.
* Nhận xét bài đồ
- Cô cho trẻ cầm hoặc treo bài lên nhận xét.
+ Con thích bài nào nhất? Vì sao?
- Cô nhận xét chung, những bài đồ đẹp khen ngợi. Động viên, khuyến khich những trẻ đồ chưa xong, đồ xấu cần cố gắng hơn trong buổi đồ lần sau và những bạn chưa xong sẽ hoàn thiện ở góc học tập trong hoạt động tiếp theo.
c.HĐ 3: Kết thúc
- Cô nhận xét chung về buổi học hoặc kết thúc bằng 1 bài hát...
Tiết 3: Trò chơi chữ cái
a.HĐ1: Giới thiệu bài
- Có thể dùng bài hát, trò chơi, anh hề...dẫn dắt giới thiệu vào chữ cái của buổi chơi. Tùy vào khả năng sáng tạo gây hứng thú của từng giáo viên.
b.HĐ2: Hoạt động trọng tâm
* Trò chơi chữ cái.
- Cho trẻ nêu lại đặc điểm của chữ cái.
- Giáo viên cần lựa chọn những trò chơi phù hợp với nhóm chữ cái cần dạy.
- Thông thường tổ chức một HĐ trò chơi chữ cái thường có 4 -> 5 trò chơi, tùy thuộc vào cách tổ chức trò chơi và thời gian của HĐ để tổ chức sao cho phù hợp.
- Khi tổ chức trò chơi thì T/C động xen kẽ với T/C tĩnh.
c.HĐ 3: Kết thúc
- Cô nhận xét chung và kết thúc HĐ.
T/M NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI VIẾT BÀI
HIỆU TRƯỜNG TỔ TRƯỜNG CM
Nguyễn Thị Mai Phạm Thị Hạnh
Dưới đây là một số hình ảnh của buổi chuyên đề!